سعادت میرقدیم ها _ دانش پیما

نشر توسط:سعادت میرقدیم ها درباره : سعادت میرقدیم ها ,
Views 132 تاریخ : پنجشنبه 1399/06/13 نظرات (0)

***نسیم معرفت***

به نام خدا

***  مراداز«ثار اللّه»و«اَلوِتْر المَوْتُور»درزیارت عاشوراء چیست؟+پرسش و پاسخ .

پرسش : استاد عزیز جناب سعادت میرقدیم ضمن تسلیت تاسوعای حسینی بفرمایید که  مراد از «ثار اللّه»  و «اَلوِتْر المَوْتُور» در زیارت عاشوراء چیست؟!

پاسخ : علیکم السلام  ، در این باره به نکاتی اشاره می کنم که در ضمن آن پاسخ سؤال جنابعالی نیز روشن می شود :

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ثارَ اللّهِ وَ ابْنَ ثارِهِ وَ الوِتْرَ المَوْتُورَ : سلام بر تو  ای کُشته ای که خداوند مُتعال برای تو خونخواهی می کند و پسر کسی که خدا  برایش خونخواهی می نماید ، و ای تنها و غریبی که نزدیکانش کُشته شدند و هنوز خونخواهی برای آنها نشده است.

*** دین محمدی (ص) اگر برپا است از آن جهت است که با خون حسینی (ع) همراست .(آیت الله سید اصغرسعادت میرقدیم لاهیجی)

1- کلمه «ثارالله» و «وَالْوِتْر الْمَوْتُور»  در چندین زیارت از جمله در زیارت عاشوراء  و نیز در زیارت امام حسین (ع)  در اول ماه رجب و نیمه ماه رجب و عید فِطر و عید قربان و همچنین در زیارت امام حسین (ع) در روز عَرَفَه  آمده است  :

در بخشی از زیارت عاشوراء چنین آمده است : اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ثارَ اللّهِ وَ ابْنَ ثارِهِ وَ الوِتْرَ المَوْتُورَ .

در بخشی از زیارت امام حسین (ع) که معروف به زیارت وارث است چنین آمده است : اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يَا ثارَ اللّٰهِ وَ ابْنَ ثارِهِ وَ الْوِتْرَ الْمَوْتُورَ .

در بخشی از زیارت مُطلَقه امام حسین (ع) چنین ذکر شده است : اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يَا ثَارَ اللّٰهِ وَ ابْنَ ثَارِهِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يَا وِتْرَ اللّٰهِ الْمَوْتُورَ فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ ... وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ ثارُ اللّٰهِ وَ ابْنُ ثارِهِ [ثَائِرُ اللَّهِ فِي الْأَرْضِ وَ ابْنُ ثَائِرِهِ] ، وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ وِتْرُ اللّٰهِ الْمَوْتُورُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ .

در بخشی از زیارت امام حسین (ع) در اول ماه رجب چنین آمده است : اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يَا ثارَ اللّٰهِ وَ ابْنَ ثارِهِ وَ الْوِتْرَ الْمَوْتُورَ ، السَّلامُ عَلَيْكَ وَ عَلَى الْأَرْواحِ الَّتِي حَلَّتْ بِفِنائِكَ وَ أَناخَتْ بِرَحْلِكَ ... أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَمَرْتَ بِالْقِسْطِ وَ الْعَدْلِ وَ دَعَوْتَ إِلَيْهِما  وَ أَنَّكَ صادِقٌ صِدِّيقٌ صَدَقْتَ فِيما دَعَوْتَ إِلَيْهِ وَ أَنَّكَ ثارُ اللّٰهِ فِي الْأَرْضِ .

در بخشی از زيارت امام حسین (ع) كه امام صادق (ع) به حَسَن بن عَطِيَّه عَوفی کُوفی آموخت چنین ذکر شده است : سَلَامُ اللَّهِ عَلَیْکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ سَلَامُ مَلَائِکَتِهِ فِیمَا تَرُوحُ وَ تَغْتَدِی [تَغْدُو] بِهِ الرَّائِحَاتُ الطَّاهِرَاتُ الطَّیِّبَاتُ ، لَکَ وَ عَلَیْکَ وَ سَلَامٌ عَلَی مَلَائِکَةِ اللَّهِ الْمُقَرَّبِینَ  وَ سَلَامٌ عَلَی الْمُسَلِّمِینَ [اَلْمُسْلِمِينَ] لَکَ بِقُلُوبِهِمُ النَّاطِقِینَ لَکَ بِفَضْلِکَ بِأَلْسِنَتِهِمْ ، أَشْهَدُ أَنَّکَ صَادِقٌ صِدِّیقٌ صَدَقْتَ فِیمَا دَعَوْتَ إِلَیْهِ وَ صَدَقْتَ فِیمَا أَتَیْتَ بِهِ وَ أَنَّکَ ثَارُ اللَّهِ فِی الْأَرْضِ مِنَ الدَّمِ الَّذِی لَا یُدْرَکُ ثَارُهُ [تِرَتُهُ] مِنَ الْأَرْضِ إِلَّا بِأَوْلِیَائِکَ

در بخشی از زیارت امام حسین (ع) در روز عَرَفَه چنین آمده است : اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يَا ثارَ اللّٰهِ وَ ابْنَ ثارِهِ وَ الْوِتْرَ الْمَوْتُورَ ، أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاةَ  وَ آتَيْتَ الزَّكَاةَ  وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ  وَ نَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ  وَ أَطَعْتَ اللّٰهَ حَتَّىٰ أَتَاكَ الْيَقِينُ .

در بخشی از زیارت امام حسین (ع)  در عید فِطر و قُربان چنین آمده است : اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يَا ثارَ اللّٰهِ وَ ابْنَ ثارِهِ وَ الْوِتْرَ الْمَوْتُورَ ...  اَلسَّلامُ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ الْمَظْلُومِ الشَّهِيدِ ، قَتِيلِ الْعَبَراتِ  وَ أَسِيرِ الْكُرُباتِ . اللّٰهُمَّ إِنِّى أَشْهَدُ أَنَّهُ وَ لِيُّكَ وَ ابْنُ وَلِيِّكَ وَ صَفِيُّكَ الثَّائِرُ بِحَقِّكَ ، أَكْرَمْتَهُ بِكَرامَتِكَ .

2-  ثارُ اللّه :  ثارُ اللّه از اَلقاب امام حسین (ع) است  و چون بنابر نقلی زیارت عاشوراء از احادیث قُدسی محسوب می شود لذا  عنوان «ثارالله» از جانب خداوند متعال برای ابی عبدالله الحسین (ع) قرار داده شده است  . ثارُ اللّه مرکّب از دو جزء است :  ثار + اَلله  .  «ثار»  مُخَفَّف و تسهیل شده از «ثَأر» به فتح ثاء و سکون همزه است .  معانی کلمه «ثار» که از ریشه «ثَأر» مهموزُ العَین و «ثُؤْرَة» به ضمّ ثاء و سکونِ همزه است  عبارتند از :  خون ، خونخواه ، طالِبِ خون ، خون بهاء ، انتقام ، انتقام گرفتن ، گرفتن خون بهاء در مقابل جنايت انجام شده ، خونخواهی ، تلافی کردن ، مُعامَله و مُقابَله به مثل ، قِصاص ،  تقاص کردن ، قیام برای خونخواهی ،  کُشتن  ، کین ، کینه .  ثَوْرَة به فَتح ثاء و سکون واو به معنای شورش و قیام و انقلاب  و برانگیخته شدن و هیجان  . «ثَأْر» به فتح ثاء و سکون همزه  به معنای انتقام گرفتن - قصاص - تقاص کردن -  گرفتن خون بهاء در مقابل جنايت انجام شده .  هَوَ تأرُکَ : یعنی او یکی از نزدیکان ترا کُشته است ، او قاتل یکی از نزدیکان تو است .  ثائِر بر وزن فاعِل : یعنی : خشمناک  ، غضبناک ، آتشی ، عصبانی ، مُنتقم ، انتقام گیرنده ، قصاص کننده ، کودَتاچی  .  ثارَ ثائِرُهُ : یعنی : خشم او برانگيخته شد ، خشمناك شد .

3- در باره «ثارُاللّه» تفسیرها و معناهای مختلفی ارائه شده است : 1- گروهی گفته اند که ثارُاللّه یعنی  کسی که خداوند انتقام خونش را می‌گیرد و «ثار» را مخفّف ثائِر دانسته اند که در این صورت اضافه «ثار» به الله از نوع اضافه صفت به موصوف است یعنی ثارالله در اصل ثائِرالله بوده و ثائِرالله در اصل «اَللهُ ثائِرُُ» (صفت و موصوف)  بوده یعنی خدا انتقام گیرنده و خوانخواه  می باشد  و سپس ثارالله شد (ثائِرالله : از نوع اضافه صفت به موصوف) . ثارالله یعنی خدایی که خونخواه و  انتقام گیرنده خونِ امام حسین (ع) از قاتلان و ستمگران و جنایتکاران است . 2- برخی گفته اند که ثارالله در اصل «اَلثّائِرُ لِلَّهِ» بوده که در آن تصحیف و تغییر رخ داده است. مثل شاک که مُخفّف شائک (یعنی خاردار)  است. (تَصحیف یعنی خطای در صحیفه و نوشتار  . «تصحیف» در لغت، به معنای خطا کردن در خواندن و نوشتن بر اثر شباهت حروف و تغییر دادن کلمه با کم یا زیاد کردن  حروف و  نقطه‌های آن است) . بنابراین ثارُاللّه به معنای کسی است که در راه خدا و برای او خونخواهی کرده است . «اَلثّائرُ لِلَّهِ» به معنای اَلمُنتَقِمُ لِلهِ است  یعنی کسی که برای خدا انتقام می گیرد . 3- برخی نیز گفته اند که «ثار»  مُخفَّف «ثَأْر» به معنای خون ، خونخواه ، طالِب خون ، خون بهاء ، انتقام می باشد . 4- بعضی لفظ «اَهل» در تقدیر گرفته اند و گفته اند: ثاراللّه یعنی اَهلُ ثارِاللّه ،  یعنی کسی که  اهل  و شایسته خونخواهیِ الهی است که خداوند انتقام خونش را می‌گیرد . 5- برخی از جمله مرحوم علامه محمد باقر مجلسی صاحب بِحارُالأَنوار  گفته اند : ثارُاللّه یعنی کسی که خودش در دوران رَجعت  می‌آید و انتقام خون خود و خاندانش  را می‌گیرد.  (بِحارُ الأَنوار  ج98، ص151.) . 6- گروهی «ثاراللّه» را به معنای خون خدا دانسته اند که البته معنای مجازی و کنایی از آن مراد است نظیر یَـدُالله ، وَجهُ الله ، عَینُ الله ، بابُ الله - جَنبُ الله- رُوحُ الله - اَسَدُالله - بَیتُ الله - ناقَةُ الله - نارُاللهِ  و ...  7- «ثار» به معنای مُطلق دَم و خون نیست بلکه خونی است که قابلِ قصاص و خونخواهی باشد . اضافه شدن «ثار» به اَلله (ثارُ الله) به این معنا است که وَلیِّ دَم و سرپرستِ حقیقیِ خونخواهی برای امام حسین (ع) خداوند متعال است زیرا که اهل بیت پیغمبر (عَلَیهِمُ السَّلامُ) و از جمله امام حسین (ع) از «آل الله» هستند و خداوند متعال انتقام خون های بناحق ریخته شده «آل الله» را از قاتلین و جنایتکاران و ستمگران خواهد گرفت و در سوره اِسراء آیه 33 آمده است : وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً .  و هر كس مظلومانه كُشته شود ، قطعاً براى ولىّ او تسلّط و اختيار دِيَه يا قصاص قرار داده‌ايم . بر اساس این آیه شریفه به اذن الهی حضرت ولیّعصر مهدی موعود (عج) انتقام خون  اباعبدالله الحسین (ع) و سائر اهل بیت (عَلَیهِمُ السَّلامُ) را از قاتلان و ستمگران خواهد گرفت .  8- اگر «ثار» به معنای خون باشد ، در این صورت مراد از ثارُالله ، معنای حقیقی خون نیست  بلکه معنای مجازی و کنایی و باطنی دارد مـانند یَـدُالله ، وَجهُ الله ، عَینُ الله ، بابُ الله ، جَنبُ الله ، رُوحُ الله ، اَسَدُالله ، بَیتُ الله -،ناقَةُ الله ، نارُاللهِ . همانگونه که در حدیث قُرب نوافل نیز چنین تشبیه هایی آمده است . در بخشی از حدیث قُرب نَوافِل که از اَحادیث قُدسی است چنین آمده است : ( وَ مَا يَتَقَرَّبُ إِلَيَّ عَبْدٌ مِنْ عِبَادِي بِشَيْ‌ءٍ أَحَبَّ إِلَيَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَيْهِ ، وَ إِنَّهُ لَيَتَقَرَّبُ إِلَيَّ بِالنَّافِلَةِ حَتَّى أُحِبَّهُ فَإِذَا أَحْبَبْتُهُ كُنْتُ إِذاً سَمْعَهُ الَّذِي يَسْمَعُ بِهِ، وَ بَصَرَهُ الَّذِي يُبْصِرُ بِهِ ، وَ لِسَانَهُ الَّذِي يَنْطِقُ بِهِ ، وَ يَدَهُ الَّتِي يَبْطِشُ بِهَا ، إِنْ دَعَانِي أَجَبْتُهُ ، وَ‌ إِنْ سَأَلَنِي أَعْطَيْتُهُ . یعنی : و هیچیک از بندگانم به من تقرّب نجُوید با عملی که نزد من محبوب‌تر باشد از آنچه بر او واجب کرده‌ام  و به‌ درستی که به‌ وسیله نافله به من تقرّب می‌جوید تا آنجا که من دوستش می‌دارم و چون دوستش دارم ، آنگاه گوش او می‌شوم که با آن می‌شنود و چشمش می‌شوم که با آن می‌بیند و زبانش می‌گردم که با آن سخن می‌گوید و دستش می‌شوم که به آن می‌گیرد. اگر بخوانَدَم ، اجابتش می‌کنم و اگر خواهشی از من کند ، به او می‌دهم . ) .  لذا اگر «ثارالله» به معنای خون خدا باشد باید توجه داشت که  اینگونه تعبیرها از باب تشبیه معقول به محسوس است یعنی همانگونه که خون در بدن آدمی نقش  مهم و حیاتی دارد ، وجود مبارک و مقدّس حضرت ابا عبدالله الحسین  (ع)  نیز چنین نقشی دارد زیرا که قیام و نهضت عاشورای حسینی سبب حیات اسلام و دین و قرآن و احکام و دستورات الهی بوده و خواهد بود . دین محمدی (ص) اگر برپا است از آن جهت است که با خون حسینی (ع) همراست . 9- ترجمه های مختلف از عبارت«اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ثارَ اللَّهِ وَ ابْنَ ثارِهِ وَ الْوِتْرَ الْمَوْتُورَ» :  سلام بر تو  ای کُشته ای که خداوند برای تو خونخواهی می کند و پسر کسی که خدا خونخواهی او می کند و ای تنهایی که نزدیکان او کشته شدند   *سلام بر تو ای کسی که انتقام گیرنده او خدا است و پسر کسی که خدا خونخواهی او می کند و ای تنهایی که نزدیکان او کشته شدند  *سلام بر تو ای کسی که خونخواه او خداست و پسر کسی که خدا خونخواهی او می کند و ای تنهایی که نزدیکان او کشته شدند  *سلام بر کسی که در راه خدا خونخواهی کرد و پسر کسی که خدا خونخواهی او می کند و ای تنهایی که نزدیکان او کشته شدند  *سلام بر تو ای کشته ای که خدا خونخواه تو است و پسر کسی که خدا خونخواهی او می کند و ای تنهایی که نزدیکان او کشته شدند   *سلام برتو ای خونِ خدا و پسر خون خدا و ای تنهایی که نزدیکان او کشته شدند  *سلام بر تو  ای خون ریخته شده ای که خدا وَلیِّ دَمِ آن خون است و پسر کسی که خدا خونخواهی او می کند و ای تنهایی که نزدیکان او کشته شدند  *سلام بر تو  ای خونِ طلب شده الهی و پسر خونِ خدا  و ای تنهایی که نزدیکان او کشته شدند  *سلام بر تو ای خونِ طلب شده الهی ، کسی که در راه خدا خونخواهی کرده است و پسر کسی که خدا خونخواهی او می کند و ای تنهایی که نزدیکان او کشته شدند .

4- -امام حسين (ع) در ثارُ الله بودن منحصر به فرد  است و كسي چنين وصف و منزلتی ندارد حتّي پدر بزرگوارش حضرت امیرالمؤمنین (ع)  اگرچه «ثارالله» است ولي «اِبن ثارِالله» نيست . تنها كسي كه هم «ثارالله» و هم  «ابْن ثارالله»  است حضرت ابی عبدالله الحسین  (ع)می باشد  و در زیارت عاشوراء چنین آمده است : اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ثارَ اللّهِ وَ ابْنَ ثارِهِ وَ الوِتْرَ المَوْتُورَ . سلام بر تو  ای کُشته ای که خداوند مُتعال برای تو خونخواهی می کند و پسر کسی که خدا  برایش خونخواهی  می نماید ، و ای تنها و غریبی که نزدیکانش کُشته شدند و هنوز خونخواهی برای آنها نشده است.

5- اَلوِتْرَ المَوْتُورَ  صفت و موصوف است و برای تأکید می باشد مثل  «مَوتُُ مائِتُُ یعنی مرگ حتمی» و  «بَردُُ بارِدُُ یعنی سردِ سرد ،سرمای زیاد » و «یَومُُ أَيْوَمُ یعنی روز خیلی روشن» و  «لََیلُُ أَلْيَلُ» یعنی شب خیلی تاریک» و شَعرُُ شاعِرُُ ، شَعرُُأَشْعَرُ یعنی موی خیلی زیاد و پشمالو و «حِجرُُِ مَحجُورُُ یعنی کاملا محروم و ممنوع التَّصرُّف ، کاملا ورشکسته» و «قَدَرُُ مَقدُورُُ یعنی در حدّ توان و امکان» و «وَعدُُ مَوعُودُُ یعنی  وعده حتمی» - و در مثل «اَلْوِرْدُ الْمَوْرُودُ» (هود: ۹۸)  و  «اَلرِّفْدُ الْمَرْفُودُ»  (هود آیه 99)  صفت و موصوف است نه تأکید  و شاید هم برای تأکید باشد.

6- معانی کلمه «وِتْر ، وَتْر» : تک - تنها  - غریب و مظلوم و بی کس و تنها - طاق و فرد - ظلم و ستم - انتقام یا زیاده روی در انتقام - ترساندن -  - نقص - جنایت - کسی که نزدیکان او کُشته شده و انتقام خونِ آنان گرفته نشده است - خون ، اگر «وِتْر» به معنای خون باشد ، باز به معنای فرد برمی‌گردد زیرا طبق قول علّامه میرزا اَبُوالفضل تهرانی(طهرانی) در کتاب شِفاءُالصُّدور ص186 :  اگر کسی کُشته شود ، طاق یعنی تنها و فرد شود . «وَتَرَهُ ، یَتِرُهُ ، تِرَةََ و وَِِتْراََ : اَی : قَتَلَ حَمیمَهُ. یعنی قوم و خویش او را کُشت ( «وَتَرَهُ‌» یعنی‌ دوست‌ یا خویشاوند او را کُشت‌) وَ کُل‌ُّ مَن‌ اَدرَکتَه‌ ُ بِمَکرُوه‌ِِ فَقَد وَتَرتَهُ. ( به‌ هرکس‌ که‌ امری‌ ناخوشایند و ناپسند رسانده‌ باشی‌ در موردش‌ گفته‌ می‌شود: «وَتَرتَهُ» یعنی به دوست و خویشانش ناپسندی و  ناخوشایندی رساندی . وَتَرَ فُلاناََ : فلانی را ترساند - در حقّش ظلم و بدی کرد  . وَتَرَ فُلاناََ مالَهُ : مال یا حقِّ فلانی را خورد . اَلوَتَرَة : کناره و لبه هر چیز - برگزیده و خالص هر چیز  جمع آن «وَتَرات» است

7- معانی «اَلوِتْرَ المَوْتُور» : 1- یگانه دوران  2- فردى که کسانش کُشته شده باشند  و تنها و غریب مانده باشد 3- وِتْرَ به معنی فرد است و مَوْتُور به کسی می گویند که از بستگان وی کسی یا کسانی کُشته شوند اما او نتواند حق آنان را از قاتلین باز بگیرد روی این جهت به امام حسین (ع)  اَلوِتْرَ المَوْتُور گفته شده است  4- اَلوِتْرَ المَوْتُور  یعنی حضرت‌ سید الشهدا  (ع) در فضائل و مناقب مخصوصا در قیام و شهادت و صبرش ، منحصر به‌ فرد و یگانه دوران بود . حضرت اباعبدالله الحسین (ع)  از جهت شهادت و ... فردی نمونه و منحصر به فرد بوده است. پیامبر اسلام (ص) در این باره فرمودند «اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ (ع) حَرارَةً  مَکنونَةََ فی قُلُوبِ الْمُؤمِنینَ لا تَبْرُدُ  [لَنْ تَبْرُدَ] اَبَداً : برای شهادت حسین (ع) ، حرارت و گرمایی در دل های مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمی گردد»(کتاب جامِع اَحادیثِ الشِّیعَة ، ج 12، ص 556 - مُستَدرَکُ الوَسائِل، ج 10ص 318).   5- آنچه‌ باعث‌ شده‌ که‌ امام حسین(ع) را «اَلوِتْرَ المَوْتُور» بگویند ، نحوه شهادت‌ و قیام‌ با برکت‌ آن حضرت‌ بود که اگر این‌ قیام و شهادت‌ واقع‌ نمی‌شد ، امروز اثری‌ از اسلام‌ باقی‌ نمی ماند . او با شهادت‌ خود و عزیزان و یاران باوفایش  اسلام‌ را زنده نمود . 6- این بیان و کلام پیامبر (ص) که فرمود : حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ ، منحصر در امام حسین (ع) است و لذا حضرت سیدالشهداء (ع) از این جهت یگانه و «اَلوِتْرَ المَوْتُور» است  7- «اَلوِتْرَ المَوْتُور» یعنی امام حسین (ع) در عصری واقع شده بود که از جهت خطر برای اساس اسلام ، عصری یگانه و منحصر به فرد بود زیرا که یزید بن معاویه «عَلَیهِمَا اللَّعنةُ وَ العَذابُ وَ الهاوِیَةُ» خطری برای اصل و اساس اسلام بوده است  8-  از دیگر ویژگی های امام حسین (ع) که منحصر به فرد است ، مصیبت عظیمی است که ایشان با صبر و شکیبایی وصف ناپذیر تحمل کردند  و لذا از این جهت یگانه و «اَلوِتْرَ المَوْتُور» است   9-  «اَلوِتْرَ المَوْتُور» یعنی امام حسین (ع) در امر به معروف و نهی از مُنکَر در عالی ترین مرحله آن  یگانه و منحصر به فرد بود .  در برخی  از زیارتنامه ها چنین آمده است «أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ» یا «أَشْهَدُ أَنَّکَ قَدْ أَمَرْتَ بِالْقِسْطِ وَ الْعَدْلِ وَ دَعَوْتَ إِلَیْهِمَا» . 10- «اَلوِتْرَ المَوْتُور» یعنی خون بر زمین مانده . امام حسين (ع) «مَوْتُور» است (خون بر زمين مانده است) و فرزندش حضرت بقيةاللَّه ارواحُنا فِداهُ از قاتلین و جنایتکاران خونخواهی خواهد نمود 11- «اَلوِتْرَ المَوْتُور» یعنی یگانه عصر در مَناقِب و فضائل و کمالات 12-  وِتْرَ اللّهِ المَوْتُورَ : اَی : «اَلفَردُ المُتَفَرِّدُ فِی الکَمال‌ِ مِن‌ نَوع‌ِ البَشَرِ فِی‌ عَصرِه‌ِ الشَّریف‌ِ ...». یعنی امام حسین (ع)  از نظر فضائل و کمالات از میان نوع بشر در عصر شریف خویش ، یگانه و منحصر به فرد بود  (مَلاذُ الاَخْیار فِی فَهْمِ تَهْذیبِ الاَخْبار ج 9 ص 131  - مَلاذُ الاَخْیار فی فَهْمِ تَهْذیبِ الاَخْبار کتابی به زبان عربی در شرح روایات کتاب «اَلتَّهذیب مرحوم شیخ طوسی» از علامه محمد باقر مجلسی صاحب بحار الأَنوار  است . کتاب مَلاذُ الاَخْیار  16 جلد می باشد - بِحارُالأَنوار ج98، ص154. )  13- برای «مَوْتُور» ، معانی متعددی ذکر کرده اند که عبارتند از:  1- طاق و فرد شده - غریب و بی کس و تنها 2- کسی که از وابستگان او کُشته‌شده باشد. 3- کسی که کُشته شود و انتقام خون او گرفته نشود . 4- مورد ظلم و ستم قرار گرفته - کسی که انتقام خون کُشته اش را نگرفته است 5- کسی که خونبهایش گرفته نشده است  14- «اَلوِتْرَ المَوْتُورَ» :  وِتْر به معنای یگانه و فرد  و «مَوْتُور» تأکید آن باشد، مثل «حِجرُُ مَحجُورُُ» که برای تأکید است.  -  وِتْر به معنای فرد و «مَوْتُور» به معنای کسی که افرادی از او کُشته‌شده باشد ، یعنی‌ ای حسینِ یگانه‌ای که یاران تو کُشته‌شده‌اند. -  وِتْر به معنای خون ریخته  یعنی‌ ای کُشته‌ای که اصحاب تو را کشته‌اند. - «اَلوِتْرَ المَوْتُور» یعنی کسی که خودش و نزدیکانش مورد جنایت یعنی ظلم و ستم قرار گرفته اند . - «اَلوِتْرَ المَوْتُورَ» یعنی  کُشته ای که نزدیکانش را کُشتند. -  «اَلوِتْرَ المَوْتُور» یعنی تنها و غریبی که نزدیکان او را کُشتند. -  «اَلوِتْرَ المَوْتُورَ» یعنی  تنهایی که نزدیکان او کُشته شدند و انتقام آنان گرفته نشده است. -  «اَلوِتْرَ المَوْتُورَ»  یعنی «اَلفَردُ المُتَفَرِّدُ فِی الکَمال‌ِ مِن‌ نَوع‌ِ البَشَرِ فِی‌ عَصرِه‌ِ الشَّریف‌ِ» یعنی آن‌ حضرت‌ در عصر خود ، در بین‌ تمام‌ بشر، در فضائل و مناقِب و کمالات‌ بشری  مُنحصر به‌ فرد بوده‌اند (مَلاذُ الاَخْیار فی فَهْمِ تَهْذیبِ الاَخْبار ج 9 ص 131  - بِحارُالأَنوار ج98، ص154 .) 15- «اَلوِتْرَ المَوْتُور» یعنی  «اَلجِنایَةُ الَّتی‌ یَجنِیهَا الرَّجُل‌ُ عَلَی‌ غَیرِه‌ِ مِن‌ قَتْلِِ اَو نَهْبِِ او سَبْيِِ» : جنایت و ظلمی از قبیل قتل‌ یا غارت‌ یا به اسیری‌ گرفتن که‌ کسی‌ بر دیگری‌ یا بر نزدیکان و خویشان‌ آن‌ شخص‌ انجام‌ می‌دهد .  16- «اَلوِتْرَ المَوْتُورَ» مرکّب از «وِتْر» و «مَوْتُور» است . «وِتْر» که اسم‌ معنی‌ و مصدر به معنای ظلم و جنایت و کُشتن است‌ در اینجا مجازاً در مورد ذات‌ و معنای اسم مفعولی به کار رفته‌ است‌ و معنای اسم مفعولی«وِتْرَ» چنین است : کسی که خودش یا عزیزانش مورد ظلم و جنایت و قتل واقع شده‌اند . مثل‌ کلمۀ‌ «صَید» یعنی  گرفتن و بدست آوردن که‌  مصدر و اسم معنا است  ولی در مورد «مَصْيَد» (شکار شده‌) که معنای اسم مفعولی است به کار می‌رود . بنابرین «اَلمَوْتُورَ» صفت‌ و تأکید برای «اَلوِتْرَ» می باشد . مثل‌ «مَوتُُ مائِتُُ یعنی مرگ حتمی» و  «بَردُُ بارِدُُ یعنی سردِ سرد ،سرمای زیاد » و «یَومُُ أَيْوَمُ یعنی روز خیلی روشن» و  «لََیلُُ أَلْيَلُ» یعنی شب خیلی تاریک»  و مثل «اَلْوِرْدُ الْمَوْرُودُ» در آیه «بِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ» (سوره هودآیه98)  ـ که‌  کلمۀ‌ «اَلْمَوْرُودُ» ، صفت و تأکید برای «اَلْوِرْدُ» است و «اَلْوِرْدُ» که مصدر و اسم معنا است در مورد ذات و معنای اسم مفعولی بکار رفته است  و در واقع‌ هر دو به‌ یک‌ معنی‌ (اَلشَّئُ المَورُودُ) می باشند .  «اَلْوِرْدُ : اَلأِشراف‌ُ عَلَی‌ الماءِ وَ غَیرِه‌ِ : وِرْد یعنی‌ مُشرِف‌ شدن‌ بر آب‌ یا چیز دیگر است . پس‌ «اَلْوِرْدُ» که مصدر و اسم معنا به معنای اِشراف داشتن و وارد شدن بر چیزی است‌  در آیۀ‌ 98 از سورۀ هود معنای‌ اسم‌ مفعولی‌ (اَلشَّئُ المَورُودُ) دارد  و نیز مانند «اَلرِّفْدُ الْمَرْفُودُ» در آیه «بِئْسَ الرِّفْدُ الْمَرْفُودُ . (سوره هود آیه 99) .  17- مرحوم فیض کاشانی فرموده است : وِتْر یعنی کسی که انتقام خونش گرفته نشده و مَوتُور یعنی کسی که انتقام خون بستگانش را نگرفته است (اَلوافِی از مرحوم فیض کاشانی ج‌14، 1489)